هرچند پیوند روی درختان میوه و درختچه های زینتی سابقه زیادی دارد اما پیوند سبزیجات به عنوان پدیده ای جدید در کشاورزی ایران با تلاش محققان به ثمر نشسته و تولید صیفی جات در زمین هایی با آب و خاک شور و نامساعد را ممکن کرده است.
پیوند زدن گیاهان یکی از روش‌هایی بوده است که انسان‌ها در طول تاریخ به عنوان روشی برای اصلاح نژاد و بهره‌گیری بهتر از آنها به کار برده‌اند. اما این اتفاق معمولا در مورد درختان رخ می‌دهد.پیوند زدن سبزی‌جان و گیاهان غیر درختی کار معمولی نیست. ساقه‌های ظریف و همین‌طور ضعف در شناسایی گیاهان هم‌خانواده و قابل پیوند از مهم‌ترین دلایل این مسئله هستند. اما اگر این اتفاق رخ دهد می‌توان از این تکنیک برای حل مشکلات بسیار زیادی بهره گرفت. از جمله مهم‌ترین مشکلاتی که امروز با اصلاح نژاد به هر شیوه‌ای می‌توان حل و فصل کرد مسئله آب و تغییر دما است. این همان کاری است که محققان دانشگاه تهران برای حل این مسئله به کار گفته و برای نخستین بار در کشور سبزی و صیفی‌جات را به صورت هدفمند پیوند زده‌اند.
به گزارش بهداشت نیوز؛ رضا صالحی عضو هیات علمی پردیس کشاورزی دانشگاه تهران، تحقیق روی پیوند سبزی و صیفی جات را از 15 سال قبل آغاز کرده و اکنون شاهد به نتیجه رسیدن آن روی 6 محصول کشاورزی است. وی با بیان اینکه پیوند سبزیجات برای اولین بار در ایران اتفاق افتاده است، اظهار داشت: قطب های صیفی جات ما در کشور که هندوانه، خربزه و خیار تولید می کنند اکنون با بحران کمبود آب و مشکلاتی مانند شور شدن آب و خاک و آلوده شدن خاک به بیماری های مختلف که براثر کشت های مداوم ایجاد می شود روبه رو هستند و همین موضوع، ما را به فکر چاره اندیشی انداخت. صالحی به رتبه بین المللی ایران در تولید برخی نمونه های سبزی و صیفی جات اشاره کرد و گفت: در زمان حاضر، ایران در سطح بین المللی، در زمینه تولید خیار رتبه دوم و در تولید هندوانه و خربزه، رتبه سوم را داراست و چنانچه تولید ما به دلیل مشکلات آب و خاک، دچار خدشه شود جایگاه خود را از دست خواهیم داد و چه بسا مجبور به واردات این محصولات شویم.
وی ادامه داد: ابزارهای موجود، نمی تواند بسیاری از این معضلات کشاورزی را حل کند، مثلا یکی از راهکارهای فعلی برای مبارزه با بیماری و آفات گیاهان، سمپاشی است که تبعات زیست محیطی و خطرات سلامتی برای انسان و محیط زیست به همراه دارد.
این محقق جوان خاطرنشان کرد: از همین رو یافتن یک ابزار سالم، کارآ و ارگانیک را در دستور کار قرار دادیم و به این نتیجه رسیدیم باید گیاهی پیدا کنیم که بتواند در شرایط سخت کم آبی، شوری خاک و بیماری دوام بیاورد.
وی افزود: برای این کار، با ایجاد شرکت دانش بنیان 'مهرنوآوران کشت' و استقرار آن در پارک علم و فناوری دانشگاه تهران، فعالیت های تحقیقاتی و میدانی برای یافتن ابزارهای ارگانیک مقابله با معضلات آب و خاک را دنبال کردیم.
پیوند هندوانه، طالبی، خربزه و خیار روی ریشه کدو
صالحی بیان داشت: نهایتا این گیاه مقاوم به شوری و سختی آب و خاک را پیدا کردیم که همان گیاه کدو است و این گیاه با ریشه های قوی و خوبی که دارد در برابر بسیاری مشکلات و محدودیت های آب و خاک، مقاوم است.
وی ادامه داد: به این ترتیب، هندوانه، خربزه یا خیارکه نسبت به شرایط آب و خاک، حساس هستند را روی ریشه کدو پیوند زدیم و به راحتی در همین عرصه های کشاورزی که با مشکل شوری یا وجود بیماری در خاک روبه رو است، بدون استفاده از سم، صیفی جات سالم با بازده خوب تولید کردیم.
استاد دانشگاه تهران، صرفه جویی در مصرف آب را از دیگر مزایای پیوند صیفی جات روی ریشه کدو خواند و گفت: با این روش موفق شدیم میزان مصرف آب کشاورزی را تا 40 درصد کاهش دهیم و تولید این محصولات را برای کشاورز، سودآور کنیم.وی که از ریشه بادمجان نیز برای تولید گیاه گوجه فرنگی استفاده کرده است، در این زمینه توضیح داد: ریشه بادمجان هم بسیار قوی است و از آنجا که گوجه فرنگی، هم خانواده بادمجان است پیوند آنها به راحتی امکان پذیر است ولی گوجه فرنگی را نمی توانیم روی کدو پیوند بزنیم چون از دو خانواده کاملا متفاوت هستند.صالحی خاطرنشان کرد: در یک اقدام دیگر، یک گونه وحشی گیاه فلفل را شناسایی کرده ایم و از ریشه آن برای پیوند دیگر گونه های فلفل که توان رویش در شرایط نامناسب آب و خاک را ندارند، استفاده می کنیم.
وی تصریح کرد: ما با این فعالیت دانش بنیان، دانش و فناوری را به فرآورده و ثروت تبدیل کرده ایم و این 6 نوع سبزی را پیوند زده و وارد عرصه می کنیم و نشاهای تولیدی را به دست کشاورزان می رسانیم.
صالحی یادآور شد: از آنجا که ایران، کشوری چهار فصل است و 6 ماهه اول سال در شمال کشور و نیمه دوم سال در جنوب کشور، تولید محصولات کشاورزی داریم می توان از این نشاها در تمام ایام سال استفاده کرد، ضمن اینکه این نشاهای پیوندی مقاوم هم برای کشت گلخانه ای و هم در مزرعه، کاربرد دارد
منبع: ایرنا
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.