دانشمندان آمریکایی موفق به تولید یک پروتئین طراح (designer protein) شده اند که از توانایی متوقف کردن ویروس آنفلوانزا از آلوده کردن سلول ها در زمان کشت و حفاظت از موش ها پس از قرار گرفتن در برابر دوز سنگین ویروس برخوردار است.
به گزارش بهداشت نیوز، آنفلوانزا یکی از خطرناک ترین بیماری های عفونی محسوب می شود. سالانه 3 تا 5 میلیون نفر از مردم در جهان به آنفلوانزا مبتلا می شوند و 250 تا 500 هزار نفر جان خود را در اثر ابتلا به این بیماری از دست می دهند که اغلب قربانیان، افراد سالمند یا دارای سیستم ایمنی ضعیف هستند.
هر سال، سه زیرگروه آنفلوانزا شناسایی شده و واکسنی برای فصل زمستان بعد تولید می شود که تمامی این زیرگروه ها را پوشش می دهد.
اصلی ترین توجه برای تولید داروی آنفلوانزا، بر پروتئین های پوشش خارجی ویروس، نورآمینیداز (NA) و هماگلوتینین (HA) متمرکز است.
برخی داروها که نورآمینیداز را مسدود می کنند، با مقاومت ویروسی مواجه شده اند؛ از همین رو، پروتئین هماگلوتینین (HA)، هدف بعدی دانشمندان برای تولید دارو است. این پروتئین قارچی شکل متخصص آلوده کردن سلول ها، نخست از طریق اتصال سه سر خود به سه مولکول قند مجزا بر روی سطح سلول های هدف است. هنگامی که ویروس به سلول ها چفت می شود، امکان ترکیب شدن با غشای سلولی فراهم شده و محتویات پروتیئن HA وارد سلول ها می شوند.
در سال 2011، یک تیم تحقیقاتی به سرپرستی دیوید بیکر، زیست شناس محاسباتی در دانشگاه واشنگتن، پروتئین طراحی را تولید کردند که به بدنه پروتئین HA متصل شده و از عفونت ویروسی در کشت سلولی جلوگیری می کند. ازآنجاکه بدنه پروتئین پوشیده از پروتئین اضافی است، امکان رسیدن دارو به آن بسیار مشکل خواهد بود.
تیم تحقیقاتی بیکر در مطالعه اخیر، پروتئین هایی را برای هدف قرار دادن پروتئین هماگلوتینین (HA) طراحی کرده اند. با آنالیز اشعه ایکس ساختارهای کریستالی، در جزئیات اتمی مشخص شد که چگونه سه مولکول قند به سر آنتی بادی های اتصال ویروس می چسبند.
سپس از نرم افزار طراحی پروتئین موسوم به روزتا (Rosetta) برای ایجاد یک پروتئین مثلثی، سه بخشی استفاده شد. در مرحله بعد، محققان اقدام به سنتز یک ژن برای درست کردن پروتئین و وارد کردن آن به داخل باکتری کردند.
در آزمایشات صورت گرفته، نسخه هایی از پروتئین طراح بر روی ماده ای کاغذمانند به نام نیتروسلولز (nitrocellulose) بی حرکت شدند؛ سپس آنها در برابر سویه های مختلفی از ویروس قرار گرفتند. در آزمایش دیگری، پروتئین طراح موفق به مسدود کردن ویروس از آلوده کردن سلول ها در شرایط کشت شد و حتی باعث پیشگیری از ابتلا موش ها به بیماری شد.
بیکر گفت: «ما این روش (پروتئین طراح) را چسب آنفلوانزا می نامیم، چرا که اجازه فرار به ویروس ها نمی دهد.»
پروتئین طراح، مسیر را برای توسعه داروهای آینده آنفلوانزا هموار می کند. درعین حال، این پروتئین می تواند به عنوان یک روش تشخیصی حساس نیز مورد استفاده قرار بگیرد.
جیمز کرو، ایمونولوژیست دانشگاه وندربیلت (آمریکا) نیز افزود: «(تولید پروتئین طراحی یک دستاورد بسیار قابل توجه است، اما از آنجاکه هنوز بر روی انسان آزمایش نشده است، مسیر طولانی را برای توسعه، پیش روی دارد.»
نتایج این دستاورد در مجله Nature Biotechnology منتشر شد.
منبع: سینا پرس
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.