مسافرت فرصتی عالی برای تمدد اعصاب و دوری از روزمرگیهاست و میتواند با ایجاد شادی و نشاط درونی بازدهی و تمرکز انجام کارهای مختلف را تقویت کند.
به گزارش بهداشت نیوز، مسافرت فرصتی عالی برای تمدد اعصاب و دوری از روزمرگیهاست و میتواند با ایجاد شادی و نشاط درونی بازدهی و تمرکز انجام کارهای مختلف را تقویت کند. تابستان نیز بهدلیل گرمای هوا، طولانی بودن روزها و البته تعطیلات بسیاری از افراد را به سفر ترغیب میکند. گرچه همه افراد باید نکات بهداشتی و غذایی لازم را برای سفری سالم و ایمن رعایت کنند، اما در این میان افراد مبتلا به بیماریهای خاص مانند دیابت، ناراحتیهای قلبی- عروقی، سرطان و... باید توجه جدیتری داشته باشند و علاوه بر ادامه روند درمان به بعضی دیگر از توصیهها نیز عمل کنند تا همواره از زندگی مطلوب لذت ببرند.
دیابتیها چطور سفر کنند؟
«دیابت» از جمله بیماریهای مزمنی است که نیازمند توجه به اصول درمانی، غذایی و بهداشتی همیشگی است. این موارد در سفر، بهخصوص در روزهای گرم تابستان اهمیت بیشتری پیدا میکند زیرا تغییر آب و هوا، وعدههای غذا، خواب و... میتوانند زمینهساز نوسان قندخون و عوارض بیماری شوند. اگر شما هم به دیابت مبتلا هستید، پیش از سفر حتما به پزشک مراجعه کنید و پیشبینیهای لازم را برای سفر در نظر بگیرید:
• داروها، انسولین، سرنگ و دستگاه کنترل قندخون را در کیف دستی بگذارید.
• در صورتی که وعده غذایی دیر صرف میشود، حتما میانوعدهای مناسب همراه داشته باشید.
• از نشستن خیلی طولانی بپرهیزید.
• در صورت سفرهای شخصی طوری برنامهریزی کنید که ساعت تزریق انسولین، صرف غذا، میانوعده و فعالیت ورزشی تغییر نکند.
• بهتر است در سفرهای خارجی عباراتی را در مورد بیماری به زبان کشور مقصد به خاطر بسپارید تا هنگام خروج از گمرک به راحتی بتوانید بیماری خود را اطلاع دهید. سوزن و سرنگ نیز همراه داشته باشید.
• در سفرهای طولانی و بهخصوص خارج از کشور نسخهای از داروهای خود همراه داشته باشید.
• 2 برابر بیشتر از حد معمول دارو همراه خود ببرید تا در صورت تاخیر در بازگشت یا دسترسی نداشتن به داروخانه مشکلی پیش نیاید.
• تغییر در ساعت غذا معمولا با تغییر زمان تزریق انسولین همراه است. در سفرهای گروهی این مساله را با پزشک یا مسوول گروه هماهنگ کنید.
• پیش از سفر قندخونتان را کنترل کنید تا تغییرات برنامه روزانه بر کنترل بیماری مشخص شود.
• نوشیدن مایعات فراوان بدون قند را بهخصوص در هواپیما فراموش نکنید.
• در صورت امکان در اتوبوس یا هواپیما جایی بنشینید که بتوانید پاهایتان را دراز کنید.
سفر با هواپیما
علاوه بر موارد ذکرشده، سفر با هواپیما احتیاطهای دیگری را نیز برای بیمار دیابتی میطلبد. در وهله اول باید شرکت هوایی را از بیماری خود و لزوم همراه داشتن وسایل ضروری مانند سرنگ و سوزن تزریق مطلع کنید و در صورت ضرورت، بهخصوص سفرهای خارجی نسخه پزشکی نیز همراه داشته باشید.
معمولا نمیتوان از مهمانداران خواست انسولین را در یخچال هواپیما بگذارند. به همین دلیل کیسه عایقی همراه داشته باشید. توجه کنید انسولین نباید یخ بزند یا در محیط گرم باشد زیرا تاثیر خود را از دست میدهد. از طرفی، این دارو را نباید در قسمت بار هواپیما گذاشت. انسولین را میتوان در دمای محیط بین 4 تا 6 هفته نگه داشت.
در صورتی که امکان سرو غذای مخصوص دیابتی وجود دارد، حتما این موضوع را مطرح کنید. در غیر این صورت محدودیتهای غذایی را فراموش نکنید.
سفرهای هوایی با بیتحرکی همراه است که میتواند بر قندخون تاثیر بگذارد و خطر التهاب وریدها را افزایش دهد. گاهی از جای خود برخیزید، قدم بزنید و پاها را حرکت دهید. در سفرهای طولانی جوراب ساقبلند بپوشید. پیش از سفر در این باره با پزشک خود مشورت کنید زیرا در بعضی موارد پیش از پرواز توصیه به تزریق هپارین میشود تا جریان خون سیالتر باشد.
سفر با اتومبیل
جدیترین خطر سفر با اتومبیل افت قندخون بهدلیل کنترل و تمرکز حین رانندگی است. در این شرایط بیمار دیابتی باید استراحت کوتاهی داشته باشد و قندخون را اندازهگیری کند. همچنین همراه داشتن خوراکی و انسولین نیز ضروری است که در صورت سفر در جادههای طولانی اهمیت بیشتری خواهد داشت. با بروز هر نوع احساس ناراحتی نیز نباید منتظر رسیدن به مقصد بود؛ باید فورا در پارکینگهای کنار جاده توقف و تا زمان کسب احساس خوب استراحت کرد.
منعی برای سفر بیماران قلبی نیست
اصولا هیچ ممنوعیتی برای سفر افراد مبتلا به بیماریهای قلبی، پرفشاری خون، پیسمیکر(باتری قلب) و سابقه آنفارکتوس حتی در موارد حاد وجود ندارد. فقط کافی است 3 اصل مهم موردتوجه باشد؛ شناخت دقیق شرایط بدنی و واکنشهای جسمانی، همراه داشتن نسخه پزشک و بهخصوص برنامهریزی سفر متناسب با تواناییهای جسمی بیمار.
اقدامات ضروری پیش از سفر
مراجعه به متخصص قلب و عروق نخستین و ضروریترین مرحله سفر شماست. این مراجعه باید چند هفته پیش از سفر انجام شود تا پزشک بتواند خطرات احتمالی مرتبط با سفر را ارزیابی کند. همچنین فرصت کافی برای انجام آزمایشهای تکمیلی و تستهای لازم مانند الکتروکاردیوگرافی و...، تطابق دارویی با درمانهای احتمالی مورد نیاز در سفر (ضدالتهاب، ضداسهال، آنتیبیوتیک و....) و تنظیم برنامه غذایی داشته باشد. حتما پزشک در مورد پرهیز از گرما، سرما، رطوبت، ارتفاع و... نیز توصیههایی خواهد داشت.
سفر فرصت خوبی است تا مهمترین عوامل خطر بیماریهای قلبی مانند دیابت، پرفشاری خون، کلسترول بالا و.... تشخیص داده شود. همچنین از پزشک بخواهید تا علائم هشدار مرتبط با بیماری را توضیح دهد. شناخت دقیق این موارد به شما کمک میکند در صورت بروز هر ناراحتی پیش از مراجعه به پزشک اقدامات لازم را انجام دهید تا از بروز نگرانی و اضطراب بیمورد در شرایط خفیف پیشگیری شود.
به یاد داشته باشید که استرس و عجله برای بیماران قلبی- عروقی مشکلساز است؛ پس روز حرکت کمی زودتر آماده شوید تا با خیال راحت به فرودگاه یا ایستگاه قطار برسید.
در موارد بیماری مزمن یا سابقه عوارض جدی از پزشک بخواهید شرححال مختصری از بیماری (در سفرهای خارجی به زبان انگلیسی) بنویسد و همراه با داروهای لازم و کپی آخرین نوار قلب همراه داشته باشید.
اهمیت روند درمان
داروهای ضروری و روزمره را حتما در کیف دستی خود بگذارید. در سفرهای خارج از کشور نسخهای دیگر از نامهای بینالمللی داروها را همراه داشته باشید تا در صورت نیاز به راحتی بتوانید تهیه کنید. ممکن است پیش از سفر پزشک:
• نوع و دوز داروها را تجدید، اضافه یا کم کند.
• در سفرهای طولانی و بهخصوص تغییرات ساعت تطابق زمانی برای مصرف دارو توصیههایی داشته باشد.
• مصرف احتمالی بعضی داروهای اورژانسی، بهخصوص در مواردی مانند دیابت و... را تجویز کند.
توجه به شرایط سفر با هواپیما و اتومبیل
پرواز با هواپیما شرایط جوی بسیار خاصی دارد و ارتفاع بسیار بالا فشار زیادی ایجاد میکند. سطح اکسیژن نیز بسیار کمتر از سطح دریاست. از همین رو، شرایطی مانند اوج گرفتن زیاد ممکن است برای بیمار مبتلا به ناراحتی قلبی حاد چندان راحت نباشد. معمولا پزشک این موارد را گوشزد میکند و توصیه به نوشیدن منظم و فراوان آب و پرهیز از مصرف نمک میشود.
برای پیشگیری از تورم و التهاب وریدها، لباسهای راحت و گشاد بپوشید. از پوشیدن شلوار و کفشهای تنگ پرهیز کنید و بهتر است در مدت حضور در هواپیما به جای کفش، پاپوش بپوشید. مدت طولانی بیحرکت نباشید و در فواصل منظم از جا برخیزید و چند قدم راه بروید. اگر امکان جابجا شدن وجود ندارد، حتما عضلات ران، ساق و مچ پا را گاهگاه ماساژ دهید و با تنفس عمیق و آرام عضلات را شل کنید. ممکن است پزشک علاوه بر توصیههای پیشگیرانه، داروهای ضدانعقاد خون نیز تجویز کند.
مسافرت با اتومبیل میتواند زمینهساز استرس برای بیمار قلبی باشد و قلب را متحمل فشار بیشتری کند. در این صورت بهتر است هر 2 ساعت استراحت کوتاهی داشته باشید و از رانندگی در شب بپرهیزید. همچنین مصرف بسیاری از داروها تاثیر آرامبخشی دارد که در صورت رانندگی باید مورد توجه قرار گیرد.
توصیههای سلامت در مقصد
به یاد داشته باشید سفر فرصتی برای استراحت است پس در گشت و گذار، بازدیدهای گروهی و ورزشهای خیلی سنگین افراط نکنید، بهخصوص اگر آمادگی لازم را ندارید. پس از سفر طولانی، 1 تا 2 روز اول اقامت را به استراحت اختصاص دهید. به اندازه کافی بخوابید و از فعالیتهای آرام مانند پیادهروی در طبیعت لذت ببرید.
از تغییر در برنامه غذایی و پرخوری بپرهیزید. فراموش نکنید نمک عامل پرفشاری خون و تشدیدکننده نارسایی قلبی است.
در صورت بروز هر مشکلی منتظر بازگشت نباشید و حتما به مرکز درمانی مراجعه کنید تا از بروز عوارض احتمالی پیشگیری شود.
یادآوری به بیماران قلبی
روند درمانی مسافرانی که مدت طولانی داروهای ضدانعقاد خون مصرف میکنند باید در سفر نیز حتما کاملا رعایت شود، بهویژه اگر اقامت چند هفته طول بکشد. مشورت با متخصص قلب در اینباره ضروری است. همچنین باید مطمئن بود امکان آزمایش خون منظم نیز در سفر وجود دارد.
پیشگیری از ابتلا به عفونتهای ثانویه در بیماران مبتلا به ناراحتی دریچهای قلب یا دریچه مصنوعی بسیار مهم و ضروری است. این افراد باید چند هفته پیش از سفر به دندانپزشک مراجعه کنند تا در صورت نیاز درمان انجام شود. همچنین درمان فوری عفونتهای گوش، حلق و بینی، جراحات و عفونتهای پوستی و مراجعه به پزشک در صورت تب بدون دلیل ضروری است.
بیمارانی که دفیبریلاتور یا پیسمیکر دارند باید عملکرد درست دستگاه را پیش از سفر حتما کنترل کنند. اگر جزو این گروه هستید از ورزشهای سنگین و کارهایی مانند انداختن کولهپشتی که به قلب فشار میآورد، اجتناب کنید. حتما این موضوع را به لیدرتور و مهمانداران هواپیما اطلاع دهید. در صورت نیاز شرححالی نیز از پزشک همراه خود داشته باشید.
لازم به یادآوری است ذکر تمامی این موارد نمیتواند جایگزین معاینه پزشک باشد. افراد مبتلا به بیماریهای مزمن مانند دیابت، سرطان، ناراحتیهای قلبی و... حتما باید پیش از سفر با پزشک خود مشورت کنند و توصیههای وی را جدی بگیرند.
سفر با سرطان
گرچه «سرطان» یکی از بیماریهای جدی امروز جوامع است و بیمار را با محدودیتهایی مواجه میکند اما پیشرفتهای پزشکی نوین توانسته کیفیت زندگی این بیماران را بسیار ارتقا دهد و حتی با رعایت اصول بهداشتی و درمانی مناسب آنها را به روال عادی فعالیتهای روزمره بازگرداند. شاید بعضی تصور کنند این بیماران فقط باید در منزل بمانند و سفر، گردش، معاشرت با دیگران و دیگر نیازهای انسانی برای آنها تمام شده است. در واقع، اینطور نیست و آنها نیز حق لذت بردن از زندگی را دارند.
سفر بهعنوان یکی از دوستداشتنیترین تفریحات بشر برای این بیماران نیز منعی ندارد؛ البته به شرط رعایت چند توصیه ساده:
• پیش از سفر با پزشک خود مشورت کنید و داروهای لازم را همراه داشته باشید.
• گرچه ممکن است تمایلی به صحبت در مورد بیماری نداشته باشید، اما بهتر است همراهان سفر اطلاعاتی در مورد وضعیت جسمانی و نیازهای شما مانند برنامه غذایی، مراقبتهای ضروری و... بدانند. به این ترتیب اطمینان خاطر از سلامت شما بیشتر خواهد بود زیرا در صورت عدم اطلاع دقیق ممکن است اقدامات نادرستی انجام گیرد یا اینکه تصورات تیرهتر از واقعیت روابط بینفردی را مشکل کند.
• پیش از حرکت اطلاعاتی در مورد مرکز پزشکی یا بیمارستان نزدیک به محل اقامت خود داشته باشید تا در صورت نیاز به خدمات پزشکی و درمان با مشکل مواجه نشوید. پزشک معالج میتواند در این زمینه راهنماییتان کند.
• دفترچه بیمه، شرححال بیماری و دیگر مدارک ضروری را برای موارد اورژانس همراه داشته باشید.
در صورت نیاز به دارو و اقدام درمانی خاص حتما پیشبینیهای لازم را از پزشک بخواهید.
• اگر قصد سفر هوایی دارید، بهتر است همراه برای سفر داشته باشید تا پس از رسیدن به مقصد هنگام خروج از فرودگاه، تحویل وسایل و... به شما کمک کند.
• اگر نیاز به مصرف دارو در ساعت مشخصی است، به تغییر ساعت در دیگر کشورها توجه داشته باشید.
• گواهی از پزشک خود مبنی بر ضرورت همراه داشتن دارو و مکمل در کیف دستی هنگام سفر، بهخصوص در پروازهای خارجی داشته باشید تا احیانا مشکلی پیش نیاید.
• در صورتی که بیمار پس از انجام شیمیدرمانی مشکلی نداشته باشد و از خستگی شدیدی رنج نبرد، منعی برای سفر وجود ندارد. معمولا پس از 3 روز وضعیت بیمار بهتر خواهد بود.
سلامت غذایی در مسافرت
انتقال بیماری از راه مواد غذایی یکی از مشکلات شایع تابستان، بهخصوص در سفر است زیرا گرما زمینه رشد و تکثیر باکتریها را فراهم میکند. این در حالی است که بسیاری اوقات حتی ظاهر خوراکی و غذا هیچ علامتی از فساد ندارد و حتی گاهی طعم آن نیز هیچ تغییری نمیکند. توجه به بهداشت مواد غذایی و آب آشامیدنی در مورد بچهها اهمیت بیشتری دارد زیرا در چنین شرایطی زمینه ابتلا به بیماریها بیشتر است و کوچکترین عاملی میتواند منجر به بروز علائم بیماری شود.
مهمترین توصیههای غذایی که باید در سفر رعایت کرد عبارتند از:
• به جز میوهها و سبزیجاتی که کاملا شسته و پوست کنده شده، هیچ خوراکی دیگری را خام مصرف نکنید. اگر از شستشوی درست و ضدعفونی سالادهای آماده اطمینان ندارید از مصرف آنها پرهیز کنید زیرا عامل مهمی در بروز اسهال است.
• خوراکیهای حاوی تخممرغ خام یا نیمپز مانند مایونز و بعضی دسرها مانند موسها را کنار بگذارید.
• فقط غذاهای کاملاپخته بدون خطر هستند. اگر قصد نگهداری غذای پخته را دارید، پس از اینکه کمی خنک شد، بلافاصله آن را در یخچال بگذارید و برای پیشگیری از مسمومیت در وعده بعد آن را حداقل 5 دقیقه حرارت دهید. غذای بیرونمانده از یخچال را به هیچوجه نخورید زیرا باکتریها در دمای محیط ( بین 15 تا 40 درجه سانتی گراد) به سرعت چنین غذایی را آلوده میکنند. از غذاهای آماده بدون درپوش در مغازهها و دستفروشیها نیز اجتناب کنید زیرا در معرض آلودگی با حشرات هستند.
• فقط شیر و لبنیات پاستوریزه بنوشید و پس از باز کردن بستهبندی آن را در درجه سرمای مناسب بگذارید. در مورد بستنی نیز فقط انواع بهداشتی و بستهبندی را بخرید.
• آب بهترین نوشیدنی است اما توصیه میشود حتیالامکان بطری آب مصرف شود. نوشیدنیهای بدون بستهبندی یا با بستهبندی نامناسب را خریداری نکنید. اگر به بطری آب دسترسی ندارید، آب را بجوشانید.
• فقط یخ بهداشتی مصرف کنید. البته ترجیح بر این است که به جای یخ، بطری آب را در یخچال بگذارید تا خنک شود.
• نوشیدنیهایی مانند چای، قهوه گرم و آبمیوههای بستهبندی را میتوان از نظر بهداشتی با خیال راحتتری مصرف کرد.
• پیش از آماده کردن و صرف غذا حتما دستها را با آب و صابون بشویید. بهتر است دستمال یا ژل ضدعفونی همراه داشته باشید تا در صورت دسترسی نداشتن به صابون دستها را ضدعفونی کنید.
• شیشه شیر کودک را پس از هر بار مصرف ضدعفونی کنید تا عوامل بیماریزا نابود شود. غذای کودک را در هر وعده تازه آماده کنید و خوراکیهای مانده به او نخورانید.
مسافرت در دوران بارداری
بعضی از خانمهای باردار تصور میکنند تا زمان تولد فرزند باید در منزل استراحت کنند و گردش و سفر را کنار بگذارند. در حالی که بارداری در واقع بیماری نیست و خانم باردار میتواند به فعالیتهای معمول روزمره بپردازد. منعی برای «سفر» در این دوران نیست؛ فقط کافی است برخی اصول را رعایت کرد تا از بروز مشکلات احتمالی برای مادر و جنین پیشگیری شود. البته در موارد بارداریهای پرخطر بهتر است ابتدا با پزشک معالج مشورت کرد.
3 ماه اول؛ تحرک درست اما بدون زیادهروی! در این مدت سفر برای خانم باردار بسیار راحت است زیرا هنوز میتواند به راحتی تحرک داشته باشد. البته ممکن است بعضی خانمها از احساس خستگی و بیحالی رنج ببرند که راه رفتن را کمی مشکل کند. باید توجه داشت بدن به زمان نیاز دارد تا با تغییرات جدید سازگاری پیدا کند؛ پس از حرکات غیرمعمول و شدید پرهیز کنید.
میتوانید شهرها و کشورهای مختلفی را برای سفر انتخاب کنید اما بدانید در بعضی موارد نیاز به تزریق واکسن وجود دارد بنابراین در این زمینه حتما با پزشک مشورت کنید. همچنین هنگام سفر اصول بهداشت غذایی را، بهخصوص در مورد مصرف خوراکیهای خام رعایت کنید و فقط آب معدنی بستهبندی بنوشید. این دوران زمان مناسبی برای سفرهای ماجراجویانه و طولانی نیست.
3 ماه دوم؛ پرهیز از سفر طولانی با اتومبیل: پس از خستگی و ویار اوایل بارداری، 3 ماه دوم فرصت خوبی برای سفر است. جنین هنوز خیلی بزرگ نشده و مادر احساس سنگینی شدید ندارد، البته نباید از توجه به وضعیت جنین غافل شد. در صورت سفر با اتومبیل کمربند ایمنی را زیر شکم ببندید و یک کوسن در گودی کمر بگذارید تا از بروز درد پیشگیری شود. نباید بیشتر از 3 ساعت در اتومبیل باشید و در فواصل منظم پیاده شوید و چند قدم راه بروید. ارتعاشات و تکانهای اتومبیل گاهی میتواند باعث انقباضاتی شود که در صورت سفر طولانی ممکن است منجر به بستری شدن در بیمارستان شود. هواپیما و قطار وسایل ایدهآلتری در این دوران هستند. سفر هوایی تا پایان ماه هفتم بارداری ممنوعیتی ندارد اما بهتر است معرفی پزشکی در مورد زمان زایمان همراهتان باشد.
3 ماه سوم؛ پیشبینی زایمان و همراه داشتن پرونده پزشکی: در این مدت نمیتوانید با هواپیما سفر کنید و قطار تنها روش مطمئن و راحت است. مرتب پاها را حرکت دهید تا خون بهراحتی جریان داشته باشد. اگر بهتنهایی سفر میکنید، چمدانها را زودتر به مقصد بفرستید.
پیش از سفر با پزشک مشورت کنید و بیمارستانی نزدیک به محل اقامت در نظر داشته باشید تا در صورت تولد زودتر نوزاد مشکلی پیش نیاید. حتما مدارک پزشکی را نیز همراه داشته باشید.
منبع: هفته نامه سلامت
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.