با توجه به شکل مفصل مصنوعی زانو، قسمت آسیب‌دیده مفصل زانو برش داده می‌شود و یک قسمت از مفصل مصنوعی را به سر استخوان ران و قسمت‌های دیگر را به استخوان‌های کشکک زانو و ساق می‌چسبانند. از آنجا که یکی از مباحث مهم پس از جراحی، بازگشت به حالت اولیه عملکرد مفصل و خود فرد به فعالیت‌های روزانه است، فرد باید تمرین‌های ورزشی انجام دهد که در این صفحه به 6 مورد از آنها اشاره کرده‌ایم.
به گزارش بهداشت نیوز، حمید مهدوی‌محتشم کارشناس ارشد آسیب‌شناسی ورزشی و حرکات اصلاحی در این باره گفت:تعویض مفصل زانو یا آرتروپلاستی کامل مفصل زانو (Tota- Knee) عمل جراحی ارتوپدی است که با استفاده از آن سطوح مفصلی استخوان‌های ران و درشت‌نی در مفصل‌زانو با سطوح مصنوعی جایگزین می‌شود. عمل جراحی به این ترتیب است که یک برش به اندازه 20 تا 30 سانتی‌متر در قسمت جلوی زانو ایجاد می‌شود.
با توجه به شکل مفصل مصنوعی زانو، قسمت آسیب‌دیده مفصل زانو برش داده می‌شود و یک قسمت از مفصل مصنوعی را به سر استخوان ران و قسمت‌های دیگر را به استخوان‌های کشکک زانو و ساق می‌چسبانند. از آنجا که یکی از مباحث مهم پس از جراحی، بازگشت به حالت اولیه عملکرد مفصل و خود فرد به فعالیت‌های روزانه است، فرد باید تمرین‌های ورزشی انجام دهد که در این صفحه به 6 مورد از آنها اشاره کرده‌ایم.
مراقبت‌های پس از عمل جراحی آرتروپلاستی
مراقبت‌های پس از تعویض مفصل زانو باید در منزل انجام شود و با پزشک متخصص خود در این مورد مشورت کنید. عضلات پا به‌علت اینکه از آنها استفاده نکرده‌اید به احتمال زیاد ضعیف شده‌اند و برای بازگشت به حالت اولیه باید آنها را تقویت کنید. تمرینات در منزل باید متناسب با برنامه‌های تمرینی درمانگر شما باشد. تمریناتی که در ادامه معرفی خواهیم کرد فقط جنبه آموزشی دارد و حرکات تمرینی در بهبود و بازگشت به حالت اولیه مهم است.
چند نکته درباره مراقبت‌های پس از تعویض مفصل
• تغییر در چیدمان وسایل منزل برای تردد راحت‌تر با عصا یا واکر در منزل
• انتخاب صندلی راحت و مناسب به‌طوری که نشیمنگاه اندکی بالاتر باشد. مقابل آن نیز زیرپایی قرار دهید تا حین نشستن پا بالاتر بیاید.
• استفاده از بالش در سطح نشیمنگاهی برای نشستن
• استفاده از توالت‌فرنگی (ارتفاع باید کمی بیشتر از حد معمول باشد.)
• استفاده از صندلی برای دوش گرفتن (تا زمانی که پزشک توصیه نکرده دوش نگیرید.)
• نصب کردن دستگیره‌های دیواری در حمام، سرویس بهداشتی و راه پله‌ها
• خشک و تمیز نگه‌داشتن محل زخم
• مراجعه به پزشک در صورت بروز قرمزی اطراف زخم یا ترشح مایعات
• ورم به مدت 3 تا 6 ماه به‌صورت کم یا متوسط عادی است.
• کاهش مصرف قهوه
• جمع‌آوری تمام فرش‌های لغزنده و سیم‌های برق رهاشده
• استفاده از پاشنه‌کش‌های بلند برای پوشیدن و درآوردن کفش
• مراجعه مدت‌دار به پزشک معالج برای صحت کارکرد مفصل مصنوعی
چگونه از تورم مفصل پس از جراحی بکاهیم؟
• قرار دادن یخ به مدت 30 دقیقه روی ناحیه و استراحت به مدت 30 دقیقه
• بالا نگه‌داشتن عضو تا زاویه 45 درجه (دراز بکشید و پای خود را روی بالش یا هر شیء دیگری قرار دهید.)
• پوشیدن جوراب‌های فشاری مخصوص
• مراجعه به پزشک در صورت مشاهده تورم شدید
یادتان باشد که...
پس از جراحی باید هر روز، 2 تا 3 مرتبه حرکات تمرینی را انجام دهید. برای شروع، هر تمرین را 10 مرتبه تکرار کنید و هر هفته تعداد مرتبه‌ها را افزایش دهید. بازگشت به حالت اولیه، تسهیل در فرایند ریکاوری، افزایش قدرت و استقامت عضلانی، افزایش دامنه حرکتی و بهبود ثبات زانو از فواید اجرای تمرینات ورزشی است. البته قبل از شروع هرگونه فعالیت بدنی با پزشک معالجتان مشورت کنید و از انجام ورزش‌های با شدت زیاد بپرهیزید.
تمرین اول
دراز بکشید. مچ پایتان را در جهت‌های مختلف حرکت دهید، (بالا/پایین، چپ/راست، دوران به سمت چپ/دوران به سمت راست) و با پای دیگر نیز همین تمرین را تکرار کنید.
تمرین دوم
روی زمین دراز بکشید. عضلات جلوی رانتان (چهارسرران) را منقبض کنید و زانویتان را به زمین فشار دهید. 5 ثانیه مکث و سپس رها کنید. تمرین را با پای مخالف نیز انجام دهید.
تمرین سوم
دراز بکشید. کف پایتان را روی زمین به عقب سر دهید و تا زمانی که زاویه پشت زانو 45 درجه شود، کف پا را عقب بیاورید. کشکک زانو باید به سمت سقف رو به بالا باشد. برای راحت‌تر حرکت کردن کف پا روی زمین می‌توانید از یک شیء پلاستیکی استفاده کنید. سپس زانو را صاف کنید و به حالت اولیه بازگردید. حرکت را با پای مخالفتان نیز تکرار کنید.
تمرین چهارم
در حالت درازکش، زانو‌هایتان را صاف کنید. سعی کنید جفت پاهایتان را از یکدیگر جدا کنید، به‌طوری که مچ پاها تا فاصله 40 سانتی‌متر از یکدیگر فاصله بگیرند.
تمرین پنجم
روی زمین دراز بکشید. یک بالش زیر زانویتان قرار دهید، به‌طوری که زانو از زمین جدا شود و پاشنه پا روی زمین باشد، سپس با انقباض عضلات جلوی ران، پاشنه را از روی زمین جدا و 2 ثانیه مکث کنید و پس از آن به حالت اولیه بازگردید. تمرین را برای پای دیگرتان هم تکرار کنید.
تمرین ششم
به‌گونه‌ای روی صندلی بنشینید که بخش پشت ران پایتان به‌صورت کامل روی صندلی قرار گیرد. سپس به آرامی با انقباض عضلات جلو ران (چهارسر ران)، زانوی خود را صاف کنید. حین صاف کردن زانو، پنجه پایتان را به طرف ساق خود بیاورید. پس از اتمام تمرین را با پای دیگر تکرار کنید.
منبع: هفته نامه سلامت
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.