ترومبوز سیاهرگی عمقی (DVT) چیست؟

به گزارش بهداشت نیوز، ترومبوز سیاهرگی عمقی (DVT) لخته خونی است که در داخل یک رگ، معمولا در اعماق پای شما تشکیل میشود. برای کسب اطلاعات بیشتر راجع به ترومبوز سیاهرگی عمقی و دلایل به وجود آمدن و راههای تشخیص آن با این مقاله همراه شوید.

ترومبوز سیاهرگی عمقی (DVT)

حدود ۹۰۰۰۰۰ آمریکایی در سال دچار این بیماری میشوند و حدود ۱۰۰۰۰۰ نفر از آنها به دلیل این بیماری جان خود را از دست میدهند. خطر این تشکیل لخته، این است که بخشی از آن می تواند شکسته شود و از طریق جریان خون حرکت کند. این لخته می تواند به ریه ها برود و جریان خون را مسدود کند، و موجب آسیب به این اندام و یا مرگ شود.

علائم ترومبوز سیاهرگی عمقی (DVT) 

علامت شایع DVT تورم پا در زیر زانو است. ممکن است دچار قرمزی و حساسیت به لمس و یا درد در ناحیه لخته شوید. اما همیشه این علائم را نخواهید داشت. تقریبا نیمی از افراد مبتلا به DVT هیچ نشانه هشدار دهنده ای ندارند.

آمبولی ریوی

آمبولی ریوی لخته خونی است که به ریه ها میرود و مانع تامین خون ریه میشود. این لخته خون می تواند مشکلاتی در تنفس، فشار خون پایین، غش، ضربان قلب سریع تر، درد قفسه سینه، و سرفه خونی ایجاد کند. در صورت داشتن هر گونه از این علائم، فورا با ۱۱۵ تماس بگیرید و تحت مراقبت های پزشکی قرار گیرید.

چه عواملی موجب ترومبوز سیاهرگی عمقی (DVT) میشوند؟

هر چیزی که باعث آسیب رسیدن به لایه های داخلی یک سیاهرگ شود میتواند DVT  ایجاد کند از جمله: جراحی، آسیب، یا سیستم ایمنی بدن. اگر خون شما غلیظ شود و یا جریان خون کند شود، بیشتر احتمال دارد لخته تشکیل شود، به خصوص در رگی که قبلا آسیب دیده است. افرادی که اختلالات ژنتیکی خاص یا استروژن بیشتری در بدن خود دارند، بیشتر احتمال دارد که لخته خون نیز داشته باشند.

چه کسانی بیشتر محتمل ترومبوز سیاهرگی عمقی (DVT) هستند؟

برخی از افرادی که بیشتر در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند کسانی هستند که جزو افراد زیر باشند:

• کسانی که سرطان دارند
• عمل جراحی داشته اند
• مدت طولانی در بستر بوده اند
• سیگاری هستند
• مسن تر هستند
• اضافه وزن یا چاقی دارند
• افرادی که مدت زمان طولانی می نشینند، مانند مسافرت های هوایی طولانی.

بارداری

زنان در دوران بارداری و در ۴ تا ۶ هفته پس از زایمان بیشتر احتمال دارد به ترومبوز سیاهرگی عمقی (DVT) مبتلا شوند. این دوران زمانی است که آنها دارای سطوح بالاتری از استروژن هستند، و استروژن میتواند تشکیل لخته خون را راحت تر کند. فشار رحم در حال رشد آنها نیز می تواند جریان خون را در رگ ها کندتر کند. اختلالات خاص خونی می توانند احتمال داشتن DVT را بیشتر افزایش دهند.

هورمون درمانی

همانند بارداری، قرص های ضد بارداری و برخی از درمان ها برای علائم پس از یائسگی میزان استروژن را در خون زنان افزایش میدهند. این افزایش استروژن می تواند شانس ابتلا به ترومبوز سیاهرگی عمقی (DVT) را افزایش دهد.

نشستن طولانی مدت روی صندلی

سفر به مکان های جدید و دور می تواند هیجان انگیز باشد! نشستن روی صندلی برای یک سفر هوایی بین المللی میتواند مضر باشد. مطالعات نشان می دهند سفر راه دور – یک سفر که بیش از ۴ ساعت طول بکشد – احتمال ابتلا به ترومبوز سیاهرگی عمقی (DVT) را دو برابر میکند. مهم نیست که شما هوایی سفر کنید، یا با اتوبوس، قطار و یا ماشین سواری. هنگامی که در یک صندلی محدود نشسته اید و حرکت نمی کنید، جریان خون شما کاهش می یابد.

تشخیص ترومبوز سیاهرگی عمقی (DVT)

پزشک نشانه هایی از ترومبوز سیاهرگی عمقی (DVT) را در شما بررسی خواهد کرد. او ممکن است در مورد سابقه پزشکی، داروهایی که در حال حاضر مصرف میکنید، مشکلات پزشکی بستگان نزدیک، و چیزهایی که احتمال ابتلای شما به این بیماری را بالا میبرند، سوالاتی بپرسد. سونوگرافی رایج ترین روش تایید داشتن این بیماری است. در این آزمون از امواج صوتی برای “دیدن” جریان خون و آشکار شدن لخته استفاده میشود. همچنین ممکن است نیاز باشد آزمایشات دیگری، مانند آزمایش خون به نام دی- دایمر انجام دهید.

رقیق کننده های خون

داروهایی تحت عنوان ضد انعقاد ها رایج ترین روش برای درمان ترومبوز سیاهرگی عمقی (DVT) هستند. اگر چه آنها به عنوان رقیق کننده های خون شناخته شده اند، آنها در واقع خون شما را رقیق نمیکنند. این داروها برای جلوگیری از تشکیل لخته خون جدید چسبندگی خون را کمتر میکنند. آنها نمی توانند لخته ای که قبلا داشته اید را بشکنند، اما فرصتی به بدن شما میدهند که لخته به خودی خود حل شود. شما این داروها را به صورت قرص (آسپرین و وارفارین…) یا آمپول دریافت میکنید.

عوارض جانبی رقیق کننده های خون

افرادی که این داروها را مصرف میکنند ممکن است به صورت مکرر دچار کبودی یا خونریزی بیشتر شوند. هنگامی که انواع خاصی از آنها را مصرف میکنید، باید مراقب آنچه می خورید باشید. و ممکن است نیاز باشد به طور منظم برای بررسی خون خود، به آزمایشگاه بروید. در صورتی که حادثه ای برای شما رخ دهد، داروهای جدیدتر به سختی از خونریزی جلوگیری میکنند. در صورتی که از جراحات جزئی، دچار مقدار زیادی خونریزی میشوید، پزشک خود را مطلع سازید.

خونریزی داخلی

رقیق کننده های خون می توانند خونریزی در داخل بدن شما را نیز راحت تر کنند، که در آن شما نمی توانید این خونریزی را ببینید. خونریزی در شکم شما می تواند موجب درد، استفراغی که به رنگ قرمز یا شبیه دانه های قهوه باشد، و مدفوع قرمز روشن یا سیاه شود. خونریزی در مغز شما می تواند موجب سردرد شدید، تغییرات بینایی، حرکت غیر طبیعی، و سردرگمی شود. در صورتی که هرگونه از این علائم بروز کردند با ۱۱۵ تماس بگیرید و یا به اورژانس مراجعه کنید.

فیلتر ونا کاوا

اگر نمیتوانید از رقیق کننده های خون استفاده کنید و یا آنها تاثیری برای شما ندارند، پزشک شما ممکن است قرار دادن فیلتری به نام ونا کاوا در بزرگترین ورید شما را توصیه کند. این فیلتر لخته های جدا شده را گیر می اندازد و از وارد شدن آنها به ریه ها و قلب جلوگیری میکند. این فیلتر تشکیل لخته های جدید را متوقف نمی کند و یا ترومبوز سیاهرگی عمقی (DVT) را درمان نمیکند، اما می تواند به جلوگیری از آمبولی ریوی خطرناک کمک کند.

لخته شکن ها

داروهایی که لخته های خون را حل میکنند، ترومبولیتیکها نامیده می شوند. آنها می توانند موجب خونریزی ناگهانی و شدید شوند، بنابراین پزشکان از آنها تنها در موارد اضطراری -به عنوان مثال برای حل کردن لخته خونی که تهدید کننده حیات در ریه فرد است- استفاده میکنند. ترومبولیتیکها را با IV در بیمارستان دریافت خواهید کرد.

جوراب های واریس

این جوراب های خاص فشار ملایمی بر روی پاهای شما برای حفظ حرکت خون وارد میکنند. آنها به جلوگیری از تشکیل لخته ها و همچنین پایین نگه داشتن تورم و رفع درد که در محل تشکیل لخته ایجاد میشود، کمک می کنند. شما می توانید جوراب های واریس را بدون نسخه دریافت کنید، اما برای جوراب هایی که فشار بیشتری وارد میکنند، پزشک باید نسخه بنویسد. این جوراب ها را حتی زمانی که در خانه هستید نیز بپوشید.

پای خود را بالا نگه دارید.

هر زمان که می توانید، با بالا بردن پاهای خود به کف پاها استراحت دهید. با این کار جریان خون را در رگ ها به سمت قلب آسانتر میکنید. این کار می تواند تورم و احساس ناراحتی در پای مبتلا به ترومبوز سیاهرگی عمقی (DVT) را کاهش دهد.

اثرات طولانی مدت

گاهی اوقات هنگامی که لخته خون از بین رفته است، DVT علائم ناخوشایندی به همراه دارد. ممکن است تورم طولانی مدت و یا تغییر رنگ پوست در قسمتی که لخته وجود داشته است را مشاهده کنید. یا این قسمت می تواند صدمه ببیند. این علائم، که به عنوان سندرم پس از ترومبوز شناخته میشوند، گاهی اوقات سالها پس از ایجاد لخته بروز میکنند.

ورزش

برای حفظ جریان خون از عضلات خود استفاده کنید. به خصوص روی عضلات ساق پای خود کار کنید. زمانی که فعالیتی ندارید – به عنوان مثال پشت میز کار خود هستید با دراز کردن پاهایتان به آنها استراحت دهید. بایستید. کمی راه روید.
تمرینات ورزشی منظم نیز کمک می کند که شما در وزن سالم بمانید و داشتن وزن سالم باعث کاهش ابتلای شما به ترومبوز سیاهرگی عمقی (DVT) نیز میشود.

نکاتی در سفر

هنگامی که در مسافرت بیشتر از ۴ ساعت به حالت نشسته هستید، لباس های تنگ نپوشید، و مقدار زیادی آب بنوشید. بلند شوید و حداقل هر چند ساعت یک بار راه بروید. اگر مجبور هستید که در صندلی خود باقی بمانید، پاهای خود را بکشید و حرکت دهید. سعی کنید ماهیچه ساق پا و ران خود را فشرده کنید و رها کنید، و یا پاشنه خود را با انگشتان پای خود بر روی کف بالا و پایین ببرید. وقتی رسیدید پای پیاده کلی گشت و گذار کنید.

منبع : راستینه