اگر در حال مدیریت دیابت خود هستید، ممکن است با مشکلات مرتبط با پای خود مواجه شوید، چون مشکلات پا از عوارض دیابت هستند.
به گزارش بهداشت نیوز: دیابت شما را در معرض خطر بالای پینه‌ها، میخچه‌ها، بونیون ها (قوز شست پا)، تاول‌ها و زخم‌ها قرار می‌دهد و فشارخون بالا به این معنا است که این آسیب‌ها و دگرگونی‌های جزئی می‌توانند دروازه‌ای برای عفونت‌های ناتوان‌کننده باشند. اما با برداشتن چندین گام همچون پوشیدن کفش‌های مخصوص، انجام منظم آزمایش‌های پا و انجام تمرینات با فشار کم می‌توان پای خود را در شکل خوبی نگه داشت.
اما چرا دیابت باعث مشکلاتی برای پا می‌شود؟ ابتدا باید بدانید که سطوح قند خون بالا به عصب‌ها آسیب می‌رسانند. به عقیده مرکز دیابت Josli- محققان هنوز مطمئن نیستند که این آسیب چگونه رخ می‌دهد، اما فکر می‌کنند که قند خون می‌تواند روی سلول‌ها و آنزیم‌های دستگاه عصبی اثر منفی داشته باشد.
به عقیده موسسه ملی دیابت و بیماری‌های گوارشی و کلیوی، نوروپاتی (neuropathy) در حدود 70 درصد از افراد مبتلابه دیابت رخ می‌دهد و علائم آن می‌تواند منجر به عفونت‌های مضری شود. باوجوداین، اگر نتوانید پای خود را احساس کنید، قادر نخواهید بود که متوجه بریدگی‌ها، زخم‌ها یا دردها در پای خود شوید. و اگر نتوانید این زخم‌ها و التهاب‌ها را احساس کنید، منجر به عفونت خواهند شد و عفونت‌های درمان‌نشده می‌توانند موجب قانقاریا شوند که نیاز به قطع عضو را افزایش می‌دهد. نوروپاتی دلیل پوست خشک بسیاری از افراد مبتلابه دیابت است: عصب‌های ناتوان شده پای شما نمی‌توانند پیام مغز برای عرق کردن را دریافت کنند. ترک ناشی از خشکی پا این امکان را برای میکروب‌ها فراهم می‌آورد که وارد بدن شوند. آسیب عصبی می‌تواند باعث تغییراتی در شکل پای شما شود که این تغییرات باعث می‌شوند که کفش سابق شما دیگر برایتان راحت نباشد. نامناسب بودن کفش‌ها و اصطکاک به وجود آمده باعث پینه‌ها و بونیون ها می‌شوند که پوست را در معرض میکروب‌ها قرار می‌دهند. علاوه بر این، دیابت می‌تواند باعث جمع شدن و سفت شدن رگ‌های خونی شود که چنین چیزی امکان مبارزه با عفونت را برای پا سخت می‌سازد.
انجمن دیابت آمریکا می‌گوید که برای مدیریت این علائم می‌توانید از لوسیون استفاده کنید. اما این نکته را باید در نظر داشت که لوسبون را نباید بین انگشت‌های پای خود قرار داد، چون رطوبت اضافی در این جای تنگ می‌تواند امکان رشد قارچ را افزایش دهد. در مقابل، مرطوب کردن پا در صورت داشتن دیابت فکر خوبی نیست. رطوبت بسیار یا خشکی بسیار پوست باعث می‌شود که پوست پا به عفونت آسیب‌پذیرتر شود. اما برای محافظت از پاهای حساس و دردناک خود راه‌حل‌های دیگری نیز وجود دارند. در ادامه به 11 توصیه مفید برای محافظت از پاهای خود در صورت داشتن دیابت اشاره می‌کنیم.
هرروز پای خود را به‌منظور یافتن ترک‌ها و زخم‌ها وارسی کنید
آسیب عصبی یکی از عوارض دیابت است که امکان احساس زخم‌ها یا ترک‌ها را روی پا سخت می‌سازد. دکتر استیون تیلت، متخصص پا در شهر پورتلند ایالت اورگان می‌گوید: «بیماران مبتلابه دیابت باید به دنبال هر تغیری در رنگ، زخم‌ها، ترک‌ها و خشکی پوست خود باشند.» یک آینه را روی زمین قرار دهید و با آن زیر پای خود را ببینید یا اگر نمی‌توانید تمام بخش‌های پای خود را به‌خوبی ببینید از دوست یا آشنای خود در مورد وضعیت آن بخش سوال کنید.
از پای خود برای امتحان کردن آب گرم استفاده نکنید
بسیاری از افراد مبتلابه دیابت دچار آسیب عصبی یا نوروپاتی می‌شوند که احساس پا را کاهش می‌دهد و درنتیجه فرد نمی‌تواند گرم بودن آب را به‌خوبی تشخیص دهد. دکتر تیلت می‌گویند: «همین عدم احساس باعث می‌شود که فرد متوجه سوخته شدن پای خود توسط آب داغ نشود.» فرد مبتلابه دیابت نباید پیش از بررسی دمای آب وان حمام پای خود را درون آن قرار دهد، چون آب داغ باعث سوختگی و تاول می‌شود و همین سوختگی‌ها و تاول‌ها دروازه‌ای برای عفونت‌ها هستند. پیش از دوش گرفتن یا قرار دادن پای خود درون وان حمام دمای آب را با آرنج خود بررسی کنید.
از پای خود با پوشیدن جوراب‌ها و کفش‌های مناسب با دیابت محافظت کنید
افراد مبتلابه دیابت به هنگام خرید کفش باید بیشتر مراقب باشند. دکتر تیلت توصیه می‌کند که کفش‌هایی را بخرید که جای بیشتری برای شست پا دارند، به‌خوبی بالا و پایین پا را می‌پوشانند و هیچ درزی درون خود ندارند. علاوه بر این، این افراد باید از جوراب‌های بدون درز و جوراب‌هایی استفاده کند که از پنبه یا دیگر مواد درست‌شده‌اند تا رطوبت را کنترل کنند.
چه درون خانه و چه بیرون از خانه پابرهنه نشوید
برای اکثر افراد پوشیدن یک کفش خوب در بیرون از خانه یک‌چیز معمول است، اما پوشیدن کفش در خانه نیز خطر بریدگی‌های کوچک، خراش‌ها و سوراخ شدن پا را کاهش می‌دهد. اگر مبتلابه نوروپاتی باشید تا پیش از عفونی شدن پای خود ممکن است متوجه این آسیب‌های خطرناک نشوید. بنابراین، افراد مبتلابه دیابت بهتر است که همواره کفش به پا داشته باشند، حتی وقتی‌که در خانه هستند.
پای خود را خشک نگه‌دارید تا خطر عفونت را کاهش دهید
سعی کنید که خشک‌کردن پا را بخشی از فعالیت بهداشتی روزانه خود کنید. دکتر تیلت می‌گوید: «فاصله میان انگشت‌ها بدون منفذ است و درنتیجه پوست میان انگشت‌ها زود مرطوب می‌شود و درنهایت عفونت به بار می‌آید.» می‌توانید با خشک‌کردن پای خود پس از استحمام و درآوردن کفش‌ها یا جوراب‌های عرق کرده از این مشکل جلوگیری کنید. همان‌طور که قبلاً گفته شد همچنان می‌توانید از یک مرطوب‌کننده برای جلوگیری از خشکی و ترک پوست استفاده کنید، اما از استفاده مرطوب‌کننده برای بین انگشتان پا خودداری کنید.
به‌طور منظم به یک متخصص پا مراجعه کنید تا مشکلات پای خود را درمان کنید
دکتر تیلت خاطرنشان می‌کند که حتی پینه‌های به‌ظاهر بی‌ضرر می‌توانند در صورت نادیده گرفته شدن باعث مشکلاتی شوند. به هنگام تشکیل تیم مراقبت از سلامتی خود یک متخصص پا را نیز در تیم خود جای دهید تا بتوانید به هنگام بروز مشکلات پا به‌جای استفاده از داروها و محصولات غیر تجویزی به او مراجعه کنید. بعضی از محصولات می‌توانند باعث التهاب پوست شوند و در حقیقت خطر عفونت را افزایش دهند، درحالی‌که از آن‌ها ممکن است برای درمان بونیون، پینه یا میخچه استفاده کنید.
با کفش‌های ارتوپدی به‌پای‌خود ثبات ببخشید و باعث تسکین آن شوید
ازآنجایی‌که استفاده از کفش مناسب اهمیت زیادی دارد، استفاده از یک کفش ارتوپدی گزینه بسیار خوبی برای محافظت از پا و راحتی پا است. کفش‌های مخصوص افراد دیابتی را می‌توان در فروشگاه‌های وسایل طبی یافت و برای استفاده از کفش ارتوپدی می‌توانید با یک متخصص پا مشورت کنید. اگر روی پای خود زخمی دارید یا اگر زخم بهبود نیافته است احتمالاً پزشک شما این نوع از کفش را به شما توصیه خواهد کرد.
انجام تمرین‌های کم‌فشار هیچ مشکلی برای پا ندارد
افراد مبتلابه دیابت می‌توانند از مزیت تمرین بدنی بهره ببرند، اما کدام تمرین‌ها برای افراد مبتلابه دیابت مناسب هستند؟ اگرچه تمرین بدنی می‌تواند برای افراد مبتلابه دیابت مفید باشد، اما مراقب باشید که بسیاری از کلاس‌های فیتنس و برنامه‌های هوازی شامل پریدن و جهیدن برای افراد مبتلابه دیابت خوب نیستند و ممکن است به‌پای آن‌ها آسیب برسانند. در صورت داشتن نوروپاتی چنین برنامه‌های تمرینی واقعاً برای پا مضر هستند. در عوض می‌توانید تمرین‌هایی همچون پیاده‌روی و شنا را انجام دهید که فشار زیادی روی پای فرد وارد نمی‌آورند. تنها مطمئن شوید که برای هر فعالیت تمرینی از کفش مناسب استفاده می‌کنید.
برای بهبود جریان خود در پای خود سیگار را ترک کنید
خطرات سیگار کشیدن می‌توانند از سر تا پای شما را در بربگیرند. مواد شیمیایی موجود در دود سیگار به رگ‌های خونی شما آسیب می‌رسانند. چنین چیزی به این معنا است که سیگار کشیدن باعث می‌شود که پای شما از خون سرشار از اکسیژن و مواد مغذی محروم باشد و این عدم محرومیت باعث می‌شود که پای شما نتواند به‌خوبی با عفونت مبارزه کند و خود را سالم نگه دارد. دکتر تیلت می‌گوید: «افراد مبتلابه دیابت قبلاً عوامل خطرزایی دارند که رگ‌های خونی آن‌ها را به خطر می‌اندازند. بنابراین، برای ترک سیگار هیچ‌وقت دیر نیست.»
کنترل قند خون می‌تواند به جلوگیری از نوروپاتی دیابتی کمک کند
دکتر تیلت می‌گوید: «یک رابطه مستقیم میان سطح قند خون و آسیب به سلول‌های عصبی وجود دارد.» قند خون کنترل نشده منجر به نوروپاتی می‌شود و هرچه در کنترل قند خون خود بهتر عمل کنید، برای مدت بیشتری پای سالم‌تری خواهید داشت. به یاد داشته باشید که اگر قبلاً یک عفونت داشته باشید، سطوح قند خون بالا امکان مبارزه با عفونت را برای شما سخت‌تر می‌سازند.
برای کمک بیشتر به خود به تیم مراقب از سلامتی خود مراجعه کنید
اگر نیاز به نظرات و الهام‌هایی در مورد مراقبت از پای خود، ترک سیگار، کاهش وزن، کنترل قند خون و دیگر اقدامات مراقبتی داشته باشید پزشک شما و اعضای تیم مراقبت دیابتی شما بهترین منابع اطلاعاتی هستند. البته، اگر خودتان متوجه تغیری در پای خود شدید که شما را نگران ساخته است باید فوراً و پیش از فرارسیدن قرار ملاقات بعدی خود با پزشک به او مراجعه کنید.
منبع: روزنامه سپید
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.