این روزها هر نوع بلایی که فکرش را بکنید، از بهمن و کولاک بگیرید تا سیل و حتی شکستگی سد، بر سر مردم آوار شده است. در این بین، نکته ای که از همه مشهود تر است، ضعف بارز مدیریت بحران برای مهار آسیب های اینگونه مخاطرات طبیعی است؛ تا جایی که می شود گفت هیچ مدیریت واحد، قدرتمند و پاسخگویی برای کاهش تبعات اینگونه حوادث و سوانح در کشور ما وجود ندارد.
به گزارش «بهداشت نیوز» وقوع سیل گسترده در استان های اصفهان، ایلام، خراسان رضوی و شمالی، خوزستان، بوشهر، فارس، کرمان، کهگیلویه و بویراحمد و هرمزگان در طی چند روز اخیر، هزاران ایرانی را از خانه و کاشانه خود آواره کرده است و بیش از ۳۷۴ شهر، روستا و مناطق عشایرنشین همچنان در سیل و آبگرفتگی، گرفتار مانده اند.
از سوی دیگر، در استان خوزستان، وضع به حدی حاد است که مردم ترجیح می دهند در خانه بمانند تا حداقل به دلیل استنشاق ریزگردهای کشنده، بستری نشوند. در این استان، بارش باران به معنی نعمت نیست، بلکه به معنی گل آلود شدن ریزگردهایی است که شهر را در هاله ای از دود و خاک و تنگی نفس، محو می کند. قطعی آب و برق و زیرساخت های اولیه در این استان جنگ زده هم این منطقه از کشور را رسما به تعطیلی کشانده است.
در شمال کشور، جنس تعطیل شدن شهرها از نوع دیگری است. بارش گسترده برف در مناطق شمالی کشور و بخصوص در استان گیلان، موجب شده که همه مدارس و حتی ادارات تعطیل شوند. بارش برف سنگین در بسیاری از نقاط کشور هم باعث شده که بسیاری از راه های اصلی، بسته شود؛ طوری که حتی بر اساس مشاهدات عینی، مثلا بارش برف موجب شده که حتی برخی اتوبان های چندبانده منتهی به قزوین، کاملا مسدود شود.
تعطیل شدن فرودگاه ها، پایانه های مسافربری، مخابرات و اینترنت در اغلب شهرهای برف گرفته، نبض زندگی را در بسیاری از نقاط کشور، متوقف کرده است.
بر اساس آمارهایی که هلال احمر اعلام کرده است، برف و کولاک و سیل و آبگرفتگی، ۲۳ استان کشور را درگیر کرده و سبب شده که بیش از ۶۱ هزار نفر از هموطنان به خدمات فوری و اضطراری برای حفظ جانشان نیازمند باشند.
مدیریت بحران در بحرانی عمیق تر
برخورد غیرطبیعی با حوادث طبیعی، فرآیندی رایج در کشور ماست که نشان می دهد مدیریت بحران، خود در بحرانی عمیق تر به سر می برد. در همه جای دنیا، باران و برف می بارد، اما جریان زندگی تعطیل نمی شود. اینکه نزولات جوی هم به عاملی برای وقوع بحران بدل شود، عملا تبدیل کردن فرصت ها به تهدید است.
کشور ما در زمره ۱۰ کشور آسیب پذیر در حوادث و سوانح شناخته می شود که میزان بروز حوادث مختلف در آن، بسیار بالاست، اما مدیریت بحران در کشور ما با حجم بالای سوانح رخ داده، به هیچ وجه تناسبی ندارد.
در اغلب کشورهای توسعه یافته، زیرساخت های امدادی و ایمنی شهرها از قبل تجهیز شده و مدیریت بحران با تمرکز روی پیشگیری، مانع از وقوع حوادث دلخراش می شود. در صورت وقوع حوادث طبیعی در این کشورها نیز مدیران بحران با توسل به تجهیزات امدادی استاندارد، استفاده از تیم های حرفه ای امدادرسان، بهره مندی از مشاوران زبده و میدان دیده در مدیریت بحران ها، تخصیص اعتبارات قابل توجه امدادی برای کم کردن تاثیر بحران ها و البته تحت یک فرماندهی واحد و پاسخگو، تلاش می کنند که آسیب های بحران رخ داده را به حداقل برسانند.
در این راه، اگر هم قصوری انجام شود، فقط یک نهاد مسئول وجود دارد که باید به افکار عمومی پاسخ دهد و بابت قصور رخ داده از مردم عذرخواهی کند، اما هیچ کدام از این مولفه های استاندارد مدیریت بحران در کشور ما جدی گرفته نمی شود.
آگاهی پایین مردم برای مقابله با حوادث طبیعی
اگرچه مدیریت بحران در کشور ما هنوز با استانداردهای رایج دنیا، تفاوت معنا داری دارد، اما در این بین، نباید از خاطر برد که مردم هم برای مقابله با حوادث و سوانح آموزش ندیده اند که همین مساله به افزایش تلفات و آسیب های ناشی از حوادث، دامن می زند.
در همین حادثه سیل در چند روز اخیر، هلال احمر اعلام کرد که بارها با خواهش و التماس از برخی روستاییان درخواست کرده که خانه خود را ترک کنند تا سیلاب، حداقل جان آنها را با خود نبرد، اما خیلی از روستاییان در برابر این هشدارها بی توجه بودند و حاضر به ترک محل زندگی شان نشدند.
البته مقصر اصلی همین کم آگاهی در برابر حوادث هم مدیریت بحران کشور است که سال های سال از آموزش های ایمنی و امدادی به مردم، غافل مانده است.
به گفته حمید جمال الدینی، معاون آموزش، پژوهش و فناوری جمعیت هلال احمر، مردم ما در برابر حوادث غیر مترقبه تنها ۹.۳ درصد آمادگی دارند؛ آن هم در حالی که در کشور ما ضریب وقوع خطر از ۱۰، هشت است. درواقع ما با ضریب وقوع خطر ۸۰ درصدی مواجه هستیم، ولی فقط ۹ درصد برای مقابله با اینگونه حوادث، آمادگی داریم.
منبع: سلامت آنلاین
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.